Spataderen

Spataderen ontstaan doordat de kleppen in de aders van dat been niet goed werken. De belangrijkste risicofactoren van slecht werkende kleppen, zijn het vrouwelijke geslacht, doorgemaakte zwangerschappen, leeftijd boven de 50 jaar, overgewicht, een eerder trombosebeen, een staand beroep en erfelijke factoren. 

In het begin zijn er meestal geen klachten. Later kunnen er wel klachten ontstaan, zoals:

• Zwaar of vermoeid gevoel, vooral later op de dag;
• Zeurende, doffe pijnklachten;
• Kramp in de kuit(en);
• Jeuk;
• Een enkele keer ontstaat eczeem.

Als de spataderen vele jaren bestaan en niet worden behandeld, kan door de slechte doorbloeding een open been ontstaan. Een open been is erg pijnlijk en is moeilijk te genezen. Het is dus van groot belang om spataderen tijdig te behandelen.

Soms is de diagnose na een lichamelijk onderzoek al duidelijk. Vaak zal aanvullend onderzoek gedaan worden.  

Duplex onderzoek
Dit is een onderzoek waarbij met geluidsgolven wordt vastgesteld of het bloed in de aderen tegen de richting in stroomt. Ook is vast te stellen of de spataderen veroorzaakt worden door lekkende kleppen in de grote zichtbare ader of dat er een andere oorzaak is. Dit onderzoek kan meestal met zekerheid de oorzaak van spataderen vaststellen. Het is belangrijk om precies te weten waardoor de spataderen worden veroorzaakt zodat we de beste behandeling kunnen kiezen.

Röntgenonderzoek
Er worden röntgenfoto’s van de aderen in uw been gemaakt. Daarbij wordt contrastvloeistof gebruikt die in een ader wordt ingespoten. Het onderzoek geeft informatie over de afvoer van bloed en de werking van de kleppen in de diepe (niet zichtbare) kuitaderen. Dit onderzoek is zelden nodig. Dit onderzoek gebeurt meestal op de röntgenafdeling tijdens een dagopname.

Er zijn een aantal mogelijke behandelingen. Het makkelijkste is om druk aan de buitenkant van het been te geven door bijvoorbeeld te zwachtelen of een steunkous te gebruiken. Dit geeft steun aan de aders en helpt om het bloed en vocht uit het been te drijven.

Spataderoperatie
Een spataderoperatie wordt meestal in dagbehandeling, onder algehele anesthesie (narcose) of plaatselijke verdoving uitgevoerd. Er zijn vijf soorten spataderoperaties. Soms worden ze gecombineerd.

1. Het 'strippen' van de grote zichtbare ader
Via een sneetje in de lies en soms een klein sneetje bij de knie, wordt de ader losgemaakt. In de ader wordt een metalen staafje (een cryo-sonde) geschoven. Door middel van aanvriezing (cryo) wordt de ader uit het been getrokken.

2. Het afbinden van de kleine zichtbare ader
Via een snede van ongeveer 4 cm. in de knieholte en soms een klein sneetje bij de enkel wordt de ader losgemaakt en dichtgebonden. Deze ader wordt meestal niet ‘gestript’.

3. Het afbinden van de perforatoren (verbindingsaderen)
De arts tekent de aderen vooraf af met inkt. Daarna worden de aderen via een klein sneetje opgezocht en afgebonden. In het onderbeen wordt deze operatie soms via een kijkoperatie gedaan. De ader wordt dan met een dunne kijkbuis opgezocht en afgebonden.

4. Muller techniek
De grote kluwen spataderen worden via kleine steekgaatjes met een dunne cryo-sonde of een haakje verwijderd.

5. De lasermethode
De chirurg maakt een klein prikgaatje in het onderbeen. Daarna wordt een glasvezeldraad onder echogeleide controle in de ader geschoven. Er wordt verdovingsvloeistof en koelvloeistof om de ader gespoten. Dit gebeurt met meerdere prikjes. Daarna wordt de draad verhit, zodat de vaatwand versmelt en de ader zich sluit. Deze techniek veroorzaakt minder blauwe plekken en pijn. Er is ook minder kans op beschadiging van de huid en zenuwen.

Inspuiten van spataderen
Bij veel patiënten zijn na de operatie nog spataderen overgebleven. Een operatie waarbij spataderen worden verwijderd, lost alleen de oorzaak op, niet alle gevolgen. Een paar weken na de operatie kan een aanvullende behandeling gedaan worden, waarbij de spataderen ‘ingespoten’ worden. De spataderen worden ingespoten met een soort plakmiddel. De wanden van de aderen plakken tegen elkaar door de inwerking van een vloeistof op de vaatwand. Uiteindelijk blijft er slechts een (onzichtbaar) onderhuids litteken over. De andere aderen in het been blijven voor een goede bloedafvoer zorgen.
 

Er zijn online keuzehulpen beschikbaar om u te helpen bij de besluitvorming omtrent uw behandelin. Vraag ernaar bij het bezoek aan uw vaatchirurg.

Wilt u meer weten over spataderen? Kijk dan eens op deze website:
https://www.thuisarts.nl/spataderen