ACNES (buikwandpijnsyndroom)

 Bij het buikwandpijnsyndroom of ACNES  (Anterior Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome ) ontstaat er pijn door een beknelde zenuw in de buikwand. De buikpijn kan variëren van een milde vorm die af en toe aanwezig is tot extreme, onhoudbare pijn.

ACNES kan van het ene op het andere moment ontstaan en dus lijken op acute buikpijn. Maar ACNES kan ook geleidelijk aan ontstaan, langzaamaan steeds irritanter worden of wisselend zijn, met soms dagen wel en dan weer geen pijn.

De precieze oorzaak van het ontstaan van ACNES is nog onduidelijk. Wel zijn er aanwijzingen dat een operatie in de buikstreek een rol kan spelen. Ook buikspieroefeningen kunnen een rol spelen. Bij sommige vrouwen ontstaat de pijn tijdens een zwangerschap of direct na de bevalling. Vaak is er echter geen duidelijke oorzaak aantoonbaar.

Behandelmogelijkheden

Hieronder leest u welke behandelmogelijkheden er zijn. Het resultaat van deze behandelingen is afhankelijk van verschillende factoren en kan per patiënt verschillend zijn. De pijnspecialist of verpleegkundig specialist bespreekt met u welke behandeling het beste bij u past.

Kijk ook eens op de website van de ACNES-Foundation, de patiëntenvereniging voor mensen met ACNES

U heeft al langere tijd buikklachten, variërend van milde tot onhoudbare pijn. Daarnaast heeft u mogelijk één of meerdere van de volgende klachten:

• De pijn is met één vinger aan te wijzen en bevindt zich altijd op één plek. De pijn komt vaker voor onder navelniveau dan erboven.
• De pijn verergert bij inspanning waarbij de buikspieren gebruikt worden, zoals bukken, overeind komen, hoesten, stofzuigen, sporten en wandelen. De pijn vermindert of verdwijnt juist bij ontspanning. 's Nachts heeft u geen pijn, behalve als u op de zij ligt.
• Het is een doffe, zeurende en soms stekende pijn.
• Doordat gevoelszenuwtakjes zijn afgekneld kan een stukje van de huid op uw buik dat bij deze zenuw hoort ongevoelig zijn. Hierdoor voelt het stukje huid dof aan, alsof het niet van uzelf is en/of is het minder gevoelig. Tegelijkertijd kan licht knijpen in de huid bij de pijnlijke plek juist heel pijnlijk zijn.
• Soms is de pijn zo erg dat patiënten er misselijk van worden. Dit geldt vooral voor ACNES in de bovenbuik. Hierdoor kan het zijn dat patiënten niet meer graag eten en dus afvallen. Sommigen krijgen een opgeblazen gevoel en vinden hun buik dikker lijken. Anderen geven aan dat ze meer en vaker moeten boeren.
• Er zijn problemen met de ontlasting en/of de blaas. Patiënten die linksonder in de buik pijn krijgen, hebben regelmatig ook problemen met de ontlasting. De pijn bij ACNES in de onderbuik is vaak erger bij een volle blaas. Na het leegplassen voelt het beter aan.
• Sommige ACNES-patiënten geven aan dat hun kleding irritant zit of dat het vervelend is als er iets langs de pijnlijke plek op de buik schuurt. 

Om te onderzoeken of uw klachten ook echt ontstaan door een afgeknelde zenuw worden de volgende onderzoeken gedaan:

• De pijnspecialist begint met het testen van het gevoel van de huid. Dit gebeurt bijvoorbeeld met een wattenstaafje. Vaak kan een rechthoekig gebied worden aangewezen waar de huid minder gevoelig of juist overgevoelig is. Als de pijnspecialist de huid met een koud voorwerp aanraakt, ervaart u dit als minder koud dan zou moeten horen. 
• Het aller pijnlijkste pijnpunt kan met één vinger aangewezen worden. Wanneer de vinger opschuift, wordt de pijn minder heftig. U wordt gevraagd om het hoofd op te tillen of de benen te strekken, waardoor de buikspier aanspant. In het geval van ACNES verergert hierdoor de pijn. Dit noemen we het symptoom van Carnett.
• De Pijnspecialist voert een ‘pinch-test’ uit. Hij knijpt voorzichtig in de buikhuid op de pijnlijke plaats om te kijken hoe dit bij u voelt. Als u dit als opvallend of extreem vervelend ervaart, weet de arts dat daar de beknelde zenuw kan zitten. Alle andere plekken in de buik zijn veel minder pijnlijk. Wel kan het zijn dat de pijn ook meer naar de zijkant toe wordt gevoeld, precies in het verloop van de huidzenuw. Soms zijn er ook pijnpunten langs de ribben of op de rug.
   

 Als eerste zal de pijnspecialist de pijn proberen te verminderen met een verdovende injectie. Meestal is de verdoving na een aantal uur uitgewerkt maar bij een deel van de patiënten blijft de pijn een aantal dagen tot weken weg en in vijftien tot twintig procent van de gevallen is de patiënt zelfs blijvend pijnvrij.

Waarom het resultaat zo verschillend kan zijn, is nog onbekend. Als de pijn na een aantal weken pas weer terugkeert, kunnen de injecties nog een paar keer worden herhaald. Soms bent u daarna alsnog blijvend pijnvrij. 

De zenuw die behandeld wordt, geeft pijnprikkels door aan de hersenen. Door deze zenuwen te verdoven kan de pijn voor langere tijd verminderen. Dit gebeurt door met een naald lichte stroomstootjes toe te dienen in de nabijheid van de zenuw. Dit heet PRF (pulsed radio frequente behandeling).
Hierdoor wordt de zenuw beïnvloed en kunnen de pijnprikkels minder goed worden doorgeven. De pijn zal hierdoor afnemen.

De behandeling (verloop)

Met behulp van röntgenbeelden zoekt de pijnspecialist de bewuste zenuw op. De pijnspecialist geeft u een plaatselijke verdoving en brengt daarna een injectienaald in.

Met een zacht elektrisch stroompje wordt de positie gecontroleerd. U moet dan aangeven wanneer u iets voelt. Dit kan warmte, druk of een tinteling zijn. Ook kunt u klopjes voelen in de spieren. De meeste patiënten vinden dat dit geen pijn doet.

Als de naald op de juiste plaats zit, spuit de arts een verdovingsvloeistof in. Dit kan wel even pijnlijk zijn maar dit verdwijnt meestal snel dankzij de verdovingsvloeistof. 
Daarna dient de arts ongeveer 4 minuten lang korte stroomstootjes toe via de naald. Omdat de zenuw nu verdoofd is, voelt u hiervan hooguit lichte klopjes. De behandeling zorgt ervoor dat de zenuw langdurig tot rust komt, zonder deze te beschadigen. De behandeling duurt in totaal ongeveer 15 minuten.

Kans op bijwerkingen

• Napijn: Een zenuwbehandeling kan in het begin napijn geven. Dit kan zelfs enkele dagen duren. Dit is andere pijn dan de oorspronkelijke zenuwpijn en tegen deze napijn helpt een normale pijnstiller zoals een paracetamol doorgaans wel. Zo nodig kan uw pijnspecialist of huisarts een andere pijnstiller voorschrijven.
• Opvliegers: Door de medicatie die wordt ingespoten bij de zenuw kunt u opvliegers krijgen. Bij vrouwen kan de menstruatie korte tijd verstoord raken.
• Ontregelde bloedsuikerspiegel bij diabetici: Bij diabetici kunnen de bloedsuikerspiegels een aantal dagen verhoogd zijn. Extra controle van de bloedsuikers is daarom aan te raden.

TENS is de afkorting van ‘Transcutane Elektrische Neuro Stimulator’. Het is een methode om de pijn in uw lichaam te onderdrukken. Dit wordt gedaan door elektroden te plakken op de huid van uw nek, achterhoofd of schouders. De elektroden worden verbonden met het TENS apparaat. Het TENS apparaat geeft stroomprikkels af via de elektroden. U voelt nu trillingen in het pijngebied. Deze trillingen zorgen ervoor dat uw pijn onderdrukt wordt. Naast het verminderen van pijn kan TENS ook een ontspannende werking op uw spieren hebben en kan het een betere doorbloeding van uw huid geven.

U krijgt voor uitleg en begeleiding een afspraak op de polikliniek

Meer informatie leest u in deze folder.  

U kunt deze operatie laten uitvoeren bij het Albert Schweitzer ziekenhuis op de afdeling Chirurgie. Bij deze operatie knipt of brandt de chirurg de beknelde zenuw door.