Frozen shoulder

De gezonde schouder

Het schoudergewricht bestaat uit de bovenarm (humerus) en het schouderblad (scapula). Aan de bovenkant van de bovenarm zit een kop. Deze kop rolt en glijdt in een kom (glenoid) van het schouderblad. Hierdoor kunt u uw bovenarm alle kanten op bewegen.

Om het gewricht zit een gewrichtskapsel. Daaromheen lopen spieren en pezen. Deze spieren en pezen worden samen de ‘rotator cuff’ genoemd. Tussen de rotator cuff en het uitstekende bot van het schouderblad zit een slijmbeurs. Deze slijmbeurs zorgt ervoor dat de spieren en pezen zich soepel kunnen bewegen.

In de kom van het schouderblad zit een extra randje kraakbeen (labrum) dat de kom dieper maakt. Daardoor blijft de kop in de kom zitten tijdens het bewegen.

Bij een frozen shoulder is het gewrichtskapsel van het schoudergewricht ontstoken. Als gevolg hiervan ontstaat er pijn en raakt het kapsel verdikt. 

Het schoudergewricht

De oorzaak

De oorzaak van de frozen shoulder is niet helemaal bekend. Wel is bekend dat het vaker voor komt bij vrouwen dan bij mannen, gemiddeld genomen tussen de 40 en de 70 jaar oud. Een frozen shoulder ontstaat vaak na:

• Een val op de arm/schouder (trauma)
• Na een schouder operatie
• Langdurig rust/niet bewegen van de schouder

Daarnaast zijn er bepaalde aandoeningen waarbij de frozen shoulder vaker voorkomt:

• Suikerziekte (Diabetes Mellitus)
• Te snel of te traag werkende schildklier
• Ziekte van Parkinson
• Bepaalde hartaandoeningen

Klachten frozen shoulder

• Heftige/scherpe pijn in en rondom de schouder
• Stijfheid en bewegingsbeperking van de schouder
• Toename van pijn bij beweging boven het niveau van de schouder en bij plotselinge bewegingen

De diagnose wordt over het algemeen gesteld door de combinatie van vragen en het lichamelijk onderzoek. Aanvullend onderzoek in de vorm van een echo van de schouder of MRI draagt over het algemeen niet bij aan het stellen van de juiste diagnose, maar kan wel andere oorzaken uitsluiten.

Hoewel bij het overgrote deel van de patiënten de klachten op den duur vanzelf over gaan, zijn er per fase waarin de frozen shoulder zich bevindt nog wel behandel adviezen te geven.

Fase I

In deze fase is goede pijnstilling van belang. Dit kan middels paracetamol of ontstekingsremmende medicijnen (NSAID’s, zoals ibuprofen of diclofenac), maar deze medicijnen zijn vaak niet voldoende. Dan is een injectie in het schoudergewricht met corticosteroiden om de ontstekingsreactie tot rust te brengen een goede optie. Het verkort niet de totale duur van de frozen shoulder en biedt geen garanties, maar wel een goede kans om de pijn substantieel te verminderen.

In deze fase is oefentherapie met de fysiotherapeut vaak te pijnlijk en geeft dit verergering van de pijn. Daarom wordt dit op dat moment vaak afgeraden.

Fase II

Indien de pijn het toelaat, kan begonnen worden met rekoefeningen van het kapsel van de schouder samen met een fysiotherapeut. Als de verbetering zich door zet, kunnen aanvullende oefeningen gedaan worden om de bewegelijkheid te vergroten.

Fase III

In deze fase ligt de nadruk ook vooral op oefeningen gericht op het vergroten van de bewegelijkheid van de schouder.

Bij resterende stijfheid en langdurige bewegingsbeperking kan in sommige gevallen na overleg met uw specialist gekozen worden om op de operatiekamer middels een kijkoperatie de schouder helemaal los te maken en het kapsel rondom te verwijderen.