Afwijkingen van de rotator cuff

De gezonde schouder

Het schoudergewricht wordt gevormd door de kop van de bovenarm (humerus) en het kommetje (glenoid) dat onderdeel uitmaakt van het schouderblad (scapula). De botuiteinden in het gewricht zijn bedekt met een laag kraakbeen van ongeveer 2 mm. Deze laag is glad en elastisch zodat de kop soepel in de kom kan bewegen. Op en rondom het kommetje bevindt zich een kraakbeen ring (labrum). Dit zorgt voor stabiliteit van het gewricht. Aan de bovenzijde van het kommetje hecht de lange kop van de biceps pees aan.

Daarnaast is het gewricht omgeven door kapsel waaroverheen andere spieren en pezen lopen. Deze vier pezen worden de ‘rotator cuff’ genoemd. De rotator cuff bestaat uit de suprapinatus, infraspinatus, teres minor en subscapularis pezen. Ze dragen bij aan het bewegen van het gewricht en daarnaast aan de stabiliteit tijdens het bewegen. Boven de schouder kop en pezen bevindt zich nog het schouderdak (acromion) met daartussen een slijmbeurs. De slijmbeurs zorgt ervoor dat de pezen soepel kunnen bewegen. Tot slot vormt het schouderdak nog een gewrichtje met het sleutelbeen (clavicula). Dit gewricht wordt ook wel het acromio-claviculaire gewricht genoemd.

Oorzaak

Bij het vaststellen van de oorzaak, maken we onderscheid tussen een afwijking zonder of met voorafgaand trauma.

Een trauma betekent in dit geval meestal dat u op uw arm of schouder bent gevallen.

1.    Geen trauma

Naarmate mensen ouder worden, is het normaal dat de ruimte tussen de kop van de bovenarm en het schouderdak door slijtage vaak kleiner wordt. Ook de pezen kunnen slijten.

Dit komt doordat ook bij gewoon dagelijks gebruik, de pees bij iedere beweging tegen het schouderdak aanwrijft. Dit kan irritatie geven van de slijmbeurs en een peesontsteking tot gevolg hebben. Als deze klachten langer bestaan, kan er soms ook een ‘slijtagescheur’ van de pees ontstaan.

2.    Wel een trauma

Bij een 'traumatische' scheur wordt deze veroorzaakt door bijvoorbeeld een val op de arm of schouder. Dit komt meestal bij jongere patiënten voor.
 

Klachten

Een kalkafzetting kan zwelling en irritatie van de pees veroorzaken. Dit veroorzaakt pijn die erger kan worden als de pees hierdoor inklemt tussen de kop van de bovenarm en het schouderdak (acromion). Meestal voelt de patiënt dan pijn aan de voor- en buitenzijde van de bovenarm. Deze wordt erger bij het optillen van de arm boven schouderhoogte.

De diagnose wordt gesteld door een combinatie van uw verhaal, het lichamelijk onderzoek en soms aanvullende onderzoeken van de schouder. Naast een gewone röntgenfoto kunnen vooral een echo en/of MRI-scan van de schouder meer informatie geven over (de mate van) scheuren van de pezen.

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk voor een afwijking aan de pezen: medicijnen, fysiotherapie of een operatie.

1.    Geen trauma: peesontsteking en slijtagescheur

• Medicijnen: ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s), zoals diclofenac of ibuprofen, deze kunnen de pijn en de ontstekingsreactie van de schouder verminderen.
• Fysiotherapie: de fysiotherapeut zal met gerichte oefeningen proberen om de pijn te verminderen en daarnaast de functie, spierkracht en coördinatie van de schouder te verbeteren en herstellen.
•  Injectie met corticosteroïden in de slijmbeurs: een combinatie van een pijnstiller en onstekingsremmer. De injectie heeft als doel om de pijn en ontstekingsreactie te verminderen. Dit kan er ook voor zorgen dat u de oefeningen voor uw schouder beter kunt doen. Meer informatie over de injectie kunt u lezen in de folder die we daarover hebben.
• Operatie: als bovengenoemde behandelingen niet helpen, dan kan soms een operatie helpen.
   

2.    Wel een trauma: een traumatische scheur

Hiervoor zijn de behandelingen hetzelfde als voor de peesontsteking en slijtagescheur. Het is wel zo dat sneller overwogen kan worden om te opereren.

Soorten operatie

• Schoonmaken van ontstekingsweefsel via een kijkoperatie.
  Is de kwaliteit van de pezen en spieren niet meer goed genoeg om deze te kunnen hechten? Of is er sprake van een chronische ontsteking? Dan kan door een kijkoperatie de schouder worden schoongemaakt en het ontstekingsweefsel worden verwijderd.

• Hechten van de pees via een kijkoperatie
  Als de pezen en spieren nog van goede kwaliteit zijn, dan kunnen deze gehecht worden met een kijkoperatie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van zogeheten botankers.
  Daaraan zitten hechtdraden om de pees op z’n oude plek terug te hechten. Daarnaast is het soms nodig om extra ruimte te maken onder het schouderdak, zodat de pezen meer ruimte hebben om daarna vrij te kunnen bewegen. Tijdens de operatie wordt dan wat bot van de onderzijde van het schouderdak (het acromion) gefreesd.