Zorgpad
Radiotherapie (bestraling) bij bloedziekten
Bestraling is de behandeling van kanker met straling. Een ander woord hiervoor is radiotherapie.
Behandeling
Bestraling vernietigt kankercellen
De straling kunt u niet zien, ruiken of voelen. Bestraling wordt samen met de operatie en chemotherapie het meest gebruikt om kanker te behandelen. Een ander woord voor bestraling is radiotherapie. Bestraling is een behandeling die kankercellen vernietigt. U wordt bestraald op de plek waar de tumor of uitzaaiingen zitten. De gezonde cellen eromheen worden zo veel mogelijk gespaard. Kankercellen kunnen minder goed tegen straling dan gezonde cellen. Gezonde cellen die bestraald zijn herstellen zich meestal weer.
De duur van de behandeling is afhankelijk van de soort tumor, de plaats van de tumor en het doel van de radiotherapie. Het kan variëren van één dag tot enkele weken.In deze video kunt u stap voor stap zien wat er gebeurt als u bestraald moet worden:Locatie
In dependance Erasmus MC
Als u bestraald moet worden, kunt u vaak terecht bij de dependance van de afdeling Radiotherapie Erasmus MC in Dordrecht. Dat is direct naast het Albert Schweitzer ziekenhuis, locatie Dordwijk. Soms wordt u als patiënt verwezen naar het EMC in Rotterdam voor een intakegesprek, het laten maken van een bestralingsmasker en de planning van de bestralingen.
AdresHet adres van de dependance Radiotherapie Erasmus MC bij locatie Dordwijk is:Karel Lotsyweg 303318 AL DordrechtBijwerkingen
Vermoeidheid komt vaak voor
Vermoeidheid is een veelvoorkomende bijwerking van bestraling. Bij bestraling van een longtumor komen ook hoestklachten veelvuldig voor. Dit kan gepaard gaan met overmatig slijm. Ook kan het voorkomen dat u pijn bij het slikken ervaart. De meeste bijwerkingen ontstaan vaak in de loop van de bestralingsperiode.De radiotherapeut bespreekt met u hoe u het beste kunt omgaan met de bijwerkingen. Soms kan hij of zij medicijnen voorschrijven. De bijwerkingen verdwijnen meestal twee tot drie weken na de laatste bestraling.Resultaat
Na de behandeling
De radiotherapeut bespreekt naast de behandelend arts de resultaten van de radiotherapie met u. Verder zal u onder controle blijven bij de internist/hematoloog.
Herstel gezonde cellen
Weefsels met cellen die snel delen, geven ook snel bijwerkingen. Vaak binnen een aantal weken. Gelukkig herstellen de gezonde cellen zich meestal binnen een aantal dagen tot weken, zodat bijwerkingen weer verdwijnen.Blijvende gevolgen van bestraling
Weefsels met cellen die langzamer delen reageren ook later op de bestraling. Hieronder een overzicht van langzaam delende weefsels en mogelijke gevolgen van bestraling op langere termijn.- Spieren: Door bestraling kunnen spieren op den duur strakker worden. Soms geeft dat op de lange termijn stijfheid en pijnklachten.
- Vetweefsel: Vetcellen die door de bestraling beschadigd zijn, gaan pas lang na afloop van de bestraling dood.
- Botten: Na een hoge dosis bestraling op een bot kan dit soms bros worden en 'spontaan' breken. Dit komt maar heel zelden voor. Door bestraling verandert namelijk de samenstelling van het botweefsel: minder botcellen en meer tussenstof en kalk. Juist de botcellen zorgen voor flexibiliteit en stevigheid van het bot.
- Hersenen: Bestraling van de hersenen kan leiden tot cognitieve problemen. Cognitie betekent ‘kennis’ of ‘weten’. Meestal gaat het om problemen met het geheugen en/of de concentratie.
- Zenuwweefsel: Heel zelden raakt bij een heel hoge dosis bestraling een zenuw beschadigd en valt deze na verloop van jaren uit. Hierdoor kan het gevoel en soms ook de kracht van bijvoorbeeld een arm en hand verminderen.
- Haarvaten: Haarvaten zijn de allerkleinste bloedvaatjes. In een gebied dat een hoge dosis bestraling heeft gehad, gaat meestal een deel van de haarvaten verloren. Meestal blijven er voldoende over, maar het kan leiden tot slechter doorbloede weefsels of littekenvorming.
- Hart: Door bestraling van het hart is het risico op een hartinfarct 10 tot 15 jaar na de bestraling licht verhoogd. Dit risico wordt verminderd door een gezonde leefstijl en niet roken.
- Longen: Bestraling van een groot deel van de long kan soms na 2 tot 6 maanden een droge kriebelhoest veroorzaken die niet overgaat. Dit heet een bestralingslongontsteking. Als behandeling kunt u een prednisonkuur krijgen.