Zorgpad
Immuuntherapie bij bloedziekten
Immuuntherapie of immunotherapie is een behandeling waarbij medicijnen worden gebruikt die feitelijk op twee manieren kunnen werken.
- Het maakt kankercellen zichtbaar voor het eigen afweersysteem;
- Het versterkt of verandert de activiteit van het eigen afweersysteem. Het stimuleert dus de natuurlijke afweerreactie van het lichaam tegen kankercellen.
Behandeling
Het immuunsysteem versterken
Immunotherapie of immuno-oncologie (IO) is een behandeloptie die zich niet direct richt op de kankercellen, maar juist op het immuunsysteem. Immunotherapie versterkt of activeert het eigen afweersysteem (immuunsysteem) zodat het de tumor weer beter kan aanvallen.
Hoe werkt het immuunsysteem?Ons lichaam beschikt over een afweersysteem. Dit afweersysteem zorgt ervoor dat het lichaam zich kan verdedigen tegen indringers waar we ziek van kunnen worden, zoals bacteriën, virussen, gifstoffen en parasieten. Het afweersysteem speelt ook een rol bij de verdediging tegen kanker. Het afweersysteem wordt ook wel het immuunsysteem genoemd. Het immuunsysteem bestaat uit organen, bepaalde cellen en stoffen die samenwerken om het lichaam gezond te houden.Onderdrukken van kankerHet immuunsysteem (afweersysteem) is de eerste bescherming van ons lichaam tegen virussen en bacteriën. Door een natuurlijke afweerreactie van het lichaam kunnen deze virussen en bacteriën onschadelijk worden gemaakt. Het immuunsysteem speelt ook een belangrijke rol bij het onderdrukken van kanker. Sommige kankercellen kunnen signalen versturen die de werking van het immuunsysteem verstoren. Door deze signalen te onderdrukken, kan het immuunsysteem weer actief worden.Het bestrijden van tumorenNaast het bestrijden van bacteriën en virussen is het immuunsysteem ook in staat om kankercellen te herkennen en te vernietigen. Het kan echter voorkomen dat het immuunsysteem niet alle kankercellen herkent of vernietigt. In dat geval kunnen deze kankercellen overleven en uitgroeien tot een tumor.Eigenschappen van kankerKankercellen kunnen signalen versturen die de werking van het immuunsysteem onderdrukken. Hierdoor kunnen zij ontsnappen aan de vernietiging door het immuunsysteem. De tumor kan hierdoor verder groeien. Om dit tegen te gaan kan het immuunsysteem gestimuleerd worden om zich tegen de tumor te verweren. Geneesmiddelen die de werking van het immuunsysteem stimuleren, worden ook wel immunotherapie, of immuno-oncologische therapieën genoemd.Bijwerkingen
Verschillend per geneesmiddel
De bijwerkingen die u kunt ervaren als u een behandeling met immunotherapie ondergaat, zijn afhankelijk van de geneesmiddelen die bij uw behandeling gebruikt worden. Net zoals bij chemotherapie, zijn er verschillende soorten immunotherapie. Ook de manier waarop uw immuunsysteem reageert op die behandeling is van invloed op de bijwerkingen die kunnen optreden.
Welke bijwerkingen kunt u verwachten?
De bijwerkingen die hieronder uiteengezet zijn, kunnen worden veroorzaakt indien u behandeld wordt met zogenoemde PD-(L)1 remmers.De grote kracht van immunotherapie ligt in het feit dat het eigen immuunsysteem de tumor leert herkennen als lichaamsvreemd en de kankercellen daardoor gaat aanvallen. Dit heeft als nadeel dat het immuunsysteem in sommige gevallen niet de kanker maar juist de eigen organen als lichaamsvreemd gaat zien, waardoor er een afweerreactie tegen het eigen lichaam kan ontstaan. Dit noemen we een auto-immuunreactie.
Reactie op organen
Deze reactie kan zich op alle organen van ons lichaam richten: zoals op de huid, de darmen, de longen, het hart, de gewrichten, de ogen en onze zenuwen. Als deze bijwerkingen optreden, is dat vaak pas na een paar weken en soms zelfs maanden. In het algemeen zijn de bijwerkingen goed te behandelen. Het is wel belangrijk dat deze bijwerkingen niet te heftig worden en/of te lang bestaan, omdat het dan lastiger wordt de bijwerkingen onder controle te krijgen.Niet te voorspellen
Het valt van te voren niet te voorspellen of u daadwerkelijk last krijgt van bijwerkingen en in welke mate. Tijdens de duur van de therapie wordt u goed door uw behandelend specialisten in de gaten gehouden. Echter, u kent uw eigen lichaam het beste en daarom zijn uw eigen bevindingen zeer belangrijk. Indien het immuunsysteem door de behandeling het eigen lichaam gaat aanvallen, kunnen levensbedreigende situaties ontstaan.Wacht niet af
Denk daarom vooral niet dat u iemand lastig valt en wacht niet af. Uw behandelaars zien veel liever dat u een keer voor niets contact opneemt dan dat u uw klachten te laat meldt. Uw oncologieverpleegkundige zal u vertellen bij welke specifieke klachten u altijd moet bellen en zal u uitleggen hoe u deze klachten kunt herkennen.In deze video krijgt u uitleg over de bijwerkingen van immunotherapie: