Zorgpad
Chemotherapie
Chemotherapie is een behandeling tegen kanker. Hierbij worden medicijnen gebruikt die de deling van snelgroeiende cellen remmen. Deze medicijnen worden ook wel cytostatica genoemd. De medicijnen kunnen op verschillende manieren worden gegeven: via een infuus (intraveneus) of als tablet (oraal). Beide kunnen verschillende bijwerkingen geven.
Voorbereiding
Gesprek over de chemokuur
Voordat u met de chemotherapie begint, heeft u een gesprek met de oncologieverpleegkundige. Hij of zij vertelt u wat u
kunt verwachten van de chemokuur, hoe het in z'n werk gaat en wat mogelijke bijwerkingen zijn. Ook heeft de oncologieverpleegkundige praktische tips om de therapie en de gevolgen ervan, zoals haaruitval en misselijkheid, zo goed mogelijk te doorstaan.Behandeling
Chemotherapie via tablet of infuus
Chemotherapie in tabletvorm
Bij deze vorm van chemotherapie neemt u zelf thuis tabletten in. Op die manier worden deze medicijnen via uw maag-darmkanaal in uw bloedbaan opgenomen. Zo verspreidt het medicijn zich door uw hele lichaam. Op deze manier hopen we alle kankercellen te bereiken. Doordat ons lichaam nog meer snelgroeiende cellen bevat, zoals bloedcellen en slijmvliescellen kan een behandeling met chemotherapie verschillende bijwerkingen geven.
Chemotherapie via een infuus
Chemotherapie via een infuus krijgt u meestal op de afdeling Dagbehandeling Oncologie op locatie Dordwijk. Als de therapie langer dan een dag duurt, wordt u opgenomen op afdeling C1.
De chemokuur wordt toegediend via een infuus. Naast uw stoel of uw bed staat een standaard met een zakje vloeistof. Hierin zitten de medicijnen. Via een slangetje dat met een klein naaldje in een ader in uw hand of arm is geprikt, druppelen de medicijnen langzaam binnen. Ondertussen kunt u wat lezen of muziek luisteren. Bezoek (maximaal 2 personen) is altijd welkom. Er staat altijd een kopje koffie of thee voor u en uw bezoek klaar.Bloed prikken
Voor elke kuur komt u op controle bij de longarts en oncologieverpleegkundige. Voorafgaand aan die afspraken wordt uw bloed geprikt, om het effect van de chemokuur op uw beenmerg na te gaan. Soms wordt er vooraf een scan gemaakt. Met de longarts en oncologieverpleegkundige bespreekt u eventuele klachten, hoe het nu met u gaat en of u de volgende chemokuur aankan en aan wil gaan.Bijwerkingen
Verschillend per patiënt
Door de behandeling die u krijgt kunnen bijwerkingen optreden. Het is niet te voorspellen of u last krijgt van bijwerkingen. Het optreden van bijwerkingen en de mate waarin, kan per patiënt verschillen en zegt niets over het effect van de behandeling op uw ziekte. U kunt alle bijwerkingen bespreken met de oncologieverpleegkundige of specialist.
Hieronder beschrijven we eventuele bijwerkingen:
- Problemen met eten of drinken: gewichtsverlies of -toename.
- Vermoeidheid: U merkt wellicht dat u sneller vermoeid raakt, prikkelbaar en/of emotioneel kunt zijn.
- Minder zin in seks. Het is absoluut niet verboden om te vrijen. Goede anticonceptie is wel noodzakelijk. Gedurende uw behandeling en ook langere tijd erna mag u niet zwanger worden. De chemotherapie is schadelijk voor een ongeboren kind.
- Haarverlies: De meeste soorten cytostatica in tabletvorm hebben geen invloed op uw haar. Bij enkele soorten kan wel haarverlies optreden.
- Effect op het beenmerg: Beenmerg zit in uw botten en is belangrijk voor de aanmaak van rode bloedcellen, witte bloedlichaampjes en bloedplaatjes. Door de chemotherapie wordt de aanmaak van deze cellen tijdelijk geremd.
- Vatbaar voor infecties: Tijdens of net na uw behandeling met chemotherapie bent u vatbaarder voor infecties. Was regelmatig uw handen.
- Tranende of branderige ogen.
- Een droge mond en een verhoogd risico op een schimmelinfectie in de mond.
Fysiotherapeut
Bent u opgenomen vanwege gezondheidsproblemen door chemotherapie, dan kan de de fysiotherapeut u helpen om de balans te vinden tussen belasting en belastbaarheid. De fysiotherapeut geeft tips en adviezen op het gebied van ademhaling en bewegen en begeleidt u met het weer opbouwen van kracht en conditie.
Lees hier wat u zelf kunt doen om zo goed mogelijk door de chemotherapie heen te komen
Dit filmpje gaat over de workshop 'Looking good, feel better' voor mensen met kanker.
Resultaat
Na de behandeling
Na de chemotherapie kom je in een nieuwe fase, die je van tevoren niet kunt voorspellen. Het is heel goed mogelijk dat uw ziekte invloed heeft op hoe u tegen het leven aankijkt of op uw relatie met vrienden, partner en familie. Bijwerkingen kunnen overgaan, maar sommige kunnen blijvend zijn. Deze nieuwe situatie kan onzekerheden met zich meebrengen.
De chemotherapie kan leiden tot verschillende uitkomsten:
- De tumor is gekrompen en er volgt een nieuwe behandeling met medicijnen.
- De tumor is gekrompen en een operatie volgt.
- De tumor is vernietigd en u bent mogelijk genezen.
- De behandeling heeft geen effect laten zien op de tumorgroei.
- Ondanks de behandeling zijn er uitzaaiingen geconstateerd.
Revalidatie
Oncologische revalidatie is mogelijk na de chemotherapie. De revalidatiearts kan met u een plan maken voor de begeleiding die u nodig heeft. Dit kan zijn fysiotherapie om uw conditie op te bouwen na de chemotherapie, psychische ondersteuning en maatschappelijke ondersteuning.
Blijvende klachten
Er zijn patiënten die blijvende klachten ervaren na chemotherapie. De meest voorkomende klachten zijn:
- Tintelingen, pijn en/of een verminder gevoel van de vingertoppen/handen en voetzolen door beschadigde zenuwuiteinden (neurpathie);
- Botontkalking;
- Concentratieverlies en geheugenproblemen;
- Gehoorschade;
- Hartschade;
- Menstruatiestoornissen;
- Nierschade;
- Onvruchtbaarheid of verminderde vruchtbaarheid;
- Seksuele stoornissen;
- Vermoeidheid;
- Vervroegde overgang.
Deze klachten kunt u bespreken met uw longarts en oncologieverpleegkundige.