Zorgpad
Hartinfarct (Acuut coronair syndroom)
Bij een hartinfarct stopt de toevoer van zuurstofrijk bloed naar een deel van het hart. Dit komt doordat een kransslagader verstopt is. Het deel van het hart dat door de verstopping geen zuurstof krijgt, raakt beschadigd. Een hartinfarct wordt ook wel hartaanval genoemd.
Oorzaak
Vaak lijkt een hartinfarct uit het niets te ontstaan, maar er zijn dan al veel eerder vernauwingen in de kransslagaders. Kransslagaders zijn de bloedvaten die als een soort krans om het hart liggen. Ze zorgen ervoor dat het hart genoeg zuurstof krijgt.
De vernauwingen in de kransslagaders ontstaan langzaam. In de wand van de kransslagaders hopen ontstekingscellen, cholesterol en vetdeeltjes op. Hierdoor ontstaat een verdikking: een plaque. Dit proces heet slagaderverkalking. Meestal merkt u hier niets van. Pas bij ernstige vernauwingen ontstaat er pijn op de borst.
Bekijk hieronder het filmpje van de Hartstichting.
Symptomen
Symptomen
Download nu de Behandelpad app
Deze gratis app bevat handige informatie over onderzoeken, behandelingen, afdelingen en hulpverleners waar u mee te maken krijgt.
Klik op het onderstaande logo voor de betreffende appstore:
Waaraan kunt u een hartinfarct herkennen?
Duidelijke signalen:
- Een drukkende pijn op de borst is het meest duidelijke signaal bij een hartinfarct. Het voelt alsof iemand een band om je borst snoert. Bij een hartinfarct gaat dit gevoel niet over;
- Uitstralende pijn naar de armen, schouderbladen, hals, kaak of maagstreek;
- Zweten;
- Misselijkheid;
- (Neiging tot) braken.
Let op! Bel direct 112 als deze klachten ook in rust langer duren dan 5 minuten.
Minder duidelijke klachten:
Bij een hartinfarct zijn er soms ook minder duidelijke signalen. Die komen vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Ook bij ouderen en patiënten met diabetes kunnen de signalen onduidelijk zijn.
- Pijn in de maagstreek, onderkaak, nek, rug, tussen de schouderbladen;
- Kortademigheid;
- Extreme moeheid;
- Duizeligheid;
- Een onrustig en angstig gevoel;
- Snelle ademhaling.
Onderzoek
Onderzoek en diagnose
Meestal is het duidelijk dat iemand een hartinfarct heeft. De pijn is zo heftig en houdt zo lang aan dat er een ambulance wordt gebeld.
Hartfilmpje
Het stellen van de diagnose begint al in de ambulance of op de Spoedeisende Hulp. Daar wordt vaak al een hartfilmpje gemaakt. Een hartfilmpje (ECG) en een bloedonderzoek kunnen het vermoeden van een hartinfarct bevestigen. Soms is het hartinfarct al duidelijk op het hartfilmpje te zien. Dan wordt behandeling gestart zonder te wachten op de uitslag van het bloedonderzoek.
Bloedonderzoek
Tijdens een hartinfarct komen er stoffen in het bloed vrij. Dit zijn onder andere de hartenzymen troponine en CK-MB. De hartenzymen worden gebruikt om een hartinfarct vast te stellen. De hoeveelheid hartenzymen neemt na enkele uren tot dagen toe. Daarna keren ze snel weer tot normale waarden terug. De waarden zeggen iets over de grootte van het infarct. Bij een groot hartinfarct zijn er meer hartenzymen in het bloed dan bij een klein infarct.
Onderzoek net na een infarct
In de eerste dagen na het infarct krijgt u allerlei onderzoeken. De arts kan zo vaststellen welk gedeelte van het hart is getroffen. Ook schat de arts in hoe groot de schade is en wat de mogelijke gevolgen zijn.
Daarna kan de arts verschillende onderzoeken doen. Niet iedereen krijgt dezelfde onderzoeken. Ook de volgorde kan anders zijn. Dit is afhankelijk van uw persoonlijke situatie. De mogelijke onderzoeken zijn:Hartfilmpje (ECG)
Een hartfilmpje ofwel ECG is een grafische weergave van de elektrische activiteit in de hartspier. De letters ECG staan voor ElektroCardioGram. Een ECG registreert de elektrische prikkel die de spiercellen in het hart laat samentrekken. De meeste hartziekten hebben gevolgen voor het prikkelgeleidingssysteem en laten daarom sporen na op een ECG.
Een ECG geeft dus veel informatie over hartziekten en wordt gebruikt om een eerste aanwijzing te krijgen over wat er aan de hand is met het hart. We kunnen uit een ECG bijvoorbeeld afleiden of u ritmestoornissen, geleidingsstoornissen of een (dreigend) hartinfarct heeft. Het onderzoek duurt maar een paar minuten.
De elektroden worden met plakkertjes op de borstkas bevestigd. De arts krijgt de uitslag in een grafiek op papier.
Het doet geen pijn
Het maken van een hartfilmpje is een eenvoudig onderzoek zonder risico’s. De electroden worden vacuüm gezogen op uw huid. Het duurt een paar minuten en doet geen pijn.
Een eerste indruk
Een hartfilmpje geeft alleen een eerste indruk. Als uit het hartfilmpje blijkt dat er mogelijk iets aan de hand is met uw hart, dan is er meestal verder onderzoek nodig.Fietstest (fietsergometrie)
Dit is een onderzoek waarbij we kijken hoe het hart functioneert tijdens inspanning. Bij een hartfilmpje in rust zijn afwijkingen niet altijd te zien. Bij inspanning moet het hart harder werken. Het hart heeft daarbij meer behoefte aan energie en zuurstof. Daardoor worden afwijkingen beter zichtbaar.
Een inspanningstest kan worden uitgevoerd om:- Het lichamelijk inspanningsvermogen te bepalen;
- De oorzaak van klachten in de borststreek te achterhalen;
- Ritmestoornissen te beoordelen;
- Het resultaat van een dotterbehandeling of bypassoperatie te controleren. U krijgt een paar elektroden met plakkertjes op uw rug en borst. Deze registreren uw hartritme. Tijdens het onderzoek wordt ook uw bloeddruk gemeten.
Een inspanningstest wordt meestal op de fiets (hometrainer) gedaan. De laborant vraagt u te starten met fietsen. De belasting wordt daarbij langzaam opgevoerd. Het onderzoek duurt ongeveer 20 minuten. De hartfunctielaborant en arts vergelijkt de opnames van de hartfilmpjes tijdens inspanning met de opnames in rust. Zo kunnen zij de oorzaak van de klachten vinden. De arts bespreekt de uitslag met u.
Er is geen voorbereiding voor nodig. Wel is het verstandig om voor de fietstest iets te eten.Klik hier voor meer informatie over de fietstest in de folder.
Echo-onderzoek van het hart (Echo-dopplercardiogram)
Bij dit onderzoek brengen we uw hart in beeld met behulp van geluidsgolven. U krijgt een aantal plakkers op uw borst. Met het echoapparaatje kijkt de laborant vervolgens tussen de ribben door naar uw hart. Het echoapparaatje verzendt en ontvangt de geluidsgolven die worden vertaald naar beelden op een monitor. Sommige weefsels en structuren laten meer geluidsgolven door dan andere weefsels. Hierdoor zijn er verschillende tinten zwart, wit en grijs op het scherm te zien.
Doppler
De dopplertechniek wordt gebruikt om de stroomsnelheid van uw bloed te meten. De bloedlichaampjes weerkaatsen de geluidsgolven en afhankelijk van de stroomsnelheid wordt dit in een hoger of lager geluid omgezet. Uit de toonhoogte wordt de snelheid en de richting van de bloedstroom afgeleid. Deze geluiden maken dus deel uit van het gehele onderzoek.
Het onderzoek geeft veel informatie over de anatomie van het hart, de pompfunctie, de werking van de hartkleppen en zelfs over de doorbloeding van het hart. Het onderzoek doet geen pijn en duurt ongeveer 10 tot 30 minuten.Klik hier voor meer informatie over het doppler onderzoek in de folder.
Hartkatheterisatie
Als u pijn op de borst heeft of als u een hartinfarct heeft gehad, kan er onderzoek worden gedaan naar uw hart en naar de kransslagaders. Dit zijn de slagaders rondom uw hart. Dit onderzoek wordt een hartkatheterisatie genoemd.
Met een hartkatheterisatie kan de cardioloog:- Onderzoeken of er vernauwingen of verstoppingen zijn in de kransslagaders;
- De pompwerking van het hart meten;
- De werking van de hartkleppen beoordelen;
- De bloeddruk in het hart en de longen meten.
Verloop van het onderzoek
Onder plaatselijke verdoving schuift de cardioloog een buisje in de slagader van uw lies of arm. Via dit buisje worden verschillende dunne slangetjes (katheters) naar uw hart geschoven. Via de katheters wordt contrastvloeistof in uw hart of in de kransslagaders gespoten. Hiermee wordt de hartkamer of worden de kransslagaders in beeld gebracht.
Tijdens het inspuiten van de contrastvloeistof wordt een film gemaakt van de beelden die op de monitor te zien zijn. Om uw hart en de kransslagaders goed van alle kanten te kunnen bekijken, verandert de apparatuur die boven u hangt steeds van positie.
Afbeelding: De hartkatheterisatiekamer.Bekijk hieronder het filmpje van de Hartstichting over de hartkatheterisatie.Behandelingen
Behandelmogelijkheden
De hartinfarct die u getroffen heeft, kan niet meer ongedaan worden gemaakt, maar het is wel belangrijk om te voorkomen dat het nog een keer gebeurt.
Dit kan op drie manieren en vaak wordt er gebruik gemaakt van een combinatie van deze mogelijkheden:
- Medicijnen, bijvoorbeeld om uw bloeddruk te verlagen of om te voorkomen dat de aderen verstopt raken.
- Dotteren en/of het plaatsen van een stent om de verstopte ader(en) weer te openen.
- Bypassoperatie waarbij de verstopte ader(en) worden vervangen.
Hieronder leest u meer over de behandelmogelijkheden. Niet iedereen krijgt dezelfde behandeling(en). Ook de volgorde kan anders zijn. Dit is afhankelijk van uw persoonlijke situatie.
Medicijnen
Behandeling met medicijnen
Bij een hartinfarct krijgt u vrijwel altijd direct medicijnen. Die zorgen ervoor dat:
- Een nieuwe verstopping moeilijker kan ontstaan;
- Het hart in het juiste ritme blijft kloppen;
- Er geen (verdere) schade aan de hartspier ontstaat.
Per persoon wordt bekeken of er nog andere medicijnen nodig zijn. De meeste van deze medicijnen moet u levenslang gebruiken.
Kijk voor meer informatie over medicijnen bij een hartinfarct ook op de website van de Hartstichting
Dotter/stent
Dotter en/of Stentbehandeling
Behandeling van vernauwingen in de kransslagaderen (het zogenaamde “dotteren”) is ook in het Albert Schweitzer ziekenhuis mogelijk. De behandeling vindt plaats op de locatie Dordwijk. Patiënten uit het Beatrixziekenhuis in Gorinchem gaan voor een dotterbehandeling ook naar het Albert Schweitzer ziekenhuis.
Wat is dotteren?
De officiële term voor dotteren is Percutane Coronaire Interventie (PCI). Via een katheter in de lies of de pols brengt de interventiecardioloog een ballonnetje naar de plek waar de slagader vernauwd is.
Vervolgens rekt het ballonnetje de ader op. Om te voorkomen dat de ader terugveert of door het oprekken scheurt, plaatst de arts ook een stent. Dat is een metalen gaas buisje (“balpenveertje”) dat in het bloedvat tegen de wand wordt geduwd. Hoe dit gaat, ziet u in deze film van de Hartstichting:
Hieronder zijn de de verschillende stappen van een dotterbehandeling afgebeeld. Op de afbeelding links ziet u een vernauwde kransslagader. Daarnaast ziet u hoe de katheter wordt ingebracht en op de volgende afbeelding is te zien hoe het ballonnetje de ader oprekt. Op de laatste afbeelding is te zien hoe een stent in de ader zit.
Operatie
Bypass operatie
Soms is na een hartinfarct een bypassoperatie nodig. Dit geldt voor ernstige vernauwingen of bij meerdere vernauwingen in de kransslagaderen. De kransslagaderen zijn de bloedvaten die de hartspier van bloed voorzien. Als deze ernstig vernauwd zijn, krijgt het hart niet genoeg zuurstof en voedingsstoffen.
Bij een bypassoperatie wordt een omleiding (bypass) gemaakt langs de vernauwing. Dat gebeurt met een (slag)ader uit het eigen lichaam die de patiënt kan missen. De vernauwing in de kransslagader blijft bestaan. Maar voortaan kan er via de omleiding weer voldoende bloed naar de hartspier stromen.
Op dit filmpje van de Hartstichting ziet u hoe dit gaat:
In het Albert Schweitzer ziekenhuis wordt deze operatie niet gedaan. U wordt hiervoor verwezen naar een gespecialiseerd ziekenhuis. Voorbeelden van gespecialiseerde ziekenhuizen in de buurt zijn het Erasmus MC in Rotterdam of het Amphia ziekenhuis in Breda. Onze cardiologen werken nauw samen met deze ziekenhuizen.
Hartrevalidatie
Hartrevalidatie
Als u een hartprobleem heeft (gehad), is dat vaak ingrijpend voor u en uw familie. Er is tijd nodig om te beseffen wat er gebeurd is en de vragen komen vaak pas later. Vragen als “Wat is er nu precies aan de hand, wat kan ik nog, wat mag ik nog en hoe voorkom ik dat ik dit weer krijg?”
Het hartrevalidatieprogramma is bedoeld voor patiënten die opgenomen zijn (geweest) voor een hartaandoening. Bij de polikliniek hartrevalidatie is ook veel aandacht voor partners of andere familieleden van hartpatiënten.Hartrevalidatie bestaat uit:
- Voorlichting;
- Begeleiding;
- Fysiotherapie.
Het doel van de hartrevalidatie is dat u zo snel mogelijk weer zo goed mogelijk functioneert en op een verantwoorde manier leert omgaan met uw aandoening.
Kijk hier voor meer informatie over de Hartrevalidatie.
Lees hier de folder over Hartrevalidatie.
Of bel de hartrevalidatieverpleegkundige: (078) 654 10 95
Verder leven
Verder leven na een hartinfarct
Het is natuurlijk enorm schrikken als u hoort dat u een hartaandoening heeft. Er volgt een drukke tijd met onderzoeken en behandelingen. Vaak komen daarna de vragen pas. Wat is er eigenlijk allemaal gebeurd? Wat kan ik nog en wat mag ik nog? Met wie kan ik hierover praten?
Dan kan het prettig zijn om eens te praten met andere mensen die hetzelfde hebben meemaakt. Gelukkig zijn er mensen die graag delen hoe zij in het leven staan. Hoe zij omgaan met ziekte, zorg en hun omgeving. Off- en online. U vindt hen via de Harteraad. Dit is de patiëntenvereniging voor Hart- en vaatziekten.
Op de website van de Harteraad vindt u ook veel informatie over aandoeningen, onderzoeken en behandelingen en leest u over de laatste ontwikkelingen. U kunt ook bellen met de Hartraad: tel: 088 11 11 600
De afdeling Cardiologie van het Albert Schweitzer ziekenhuis organiseert samen met de Harteraad regelmatig een Hart&Vaatcafé.
In het Hart&Vaatcafé geven specialisten u actuele informatie over hart- en vaataandoeningen en de nieuwste ontwikkelingen daarbij. Ook ontmoet u er andere patiënten en hun familie en bespreekt u ervaringen en tips met elkaar. Bij ieder Hart&Vaatcafé staat een thema centraal.
Kijk in de agenda voor een actueel overzicht van de data waarop er een café is.