Borstamputatie

Nabloeding
Bij een nabloeding zwelt uw geopereerde borst in korte tijd op en kan het nodig zijn u nogmaals te opereren om de stolsels te verwijderen en de bloeding te stelpen.

Infectie
Bij een infectie van uw operatiewond kan de huid rond het litteken rood worden en pijn doen. Ook kunt u koorts krijgen. Bij een wondinfectie heeft u mogelijk antibiotica nodig. Patiënten met diabetes (suikerziekte) en/of overgewicht en patiënten die roken hebben een grotere kans op wondinfectie.

Trombose
Trombose is de vorming van een bloedstolsel in een ader. Hierdoor wordt de doorstroming van het bloedvat belemmerd. Bij trombose heeft u medicijnen nodig die het bloed dunner maken.

Vochtophoping
Als gevolg van de operatie kan het voorkomen dat er vochtophoping (seroom) ontstaat in het wondgebied. Dit kunt u niet voorkomen. Het verdwijnt meestal vanzelf. Als er door de vochtophoping bij u sprake is van erge pijn of een sterke bewegingsbeperking, dan kan het vocht met een naald (punctie) worden weggezogen. Dit gebeurt poliklinisch door de mammacareverpleegkundige. Het aanprikken en wegzuigen van vocht is meestal pijnloos omdat de omgeving van de wond vaak nog gevoelloos is. Omdat de aanmaak van vocht een aantal weken kan duren, kan het nodig zijn dat u hiervoor meerdere keren moet terugkomen.

Pijnlijk en/of vastzittend litteken
Uw borst kan rond het litteken door de vorming van littekenweefsel wat verhard aanvoelen. Als u last heeft van een pijnlijk en/of vastzittend litteken kan dit voor bewegingsbeperking zorgen. Zodra de wond helemaal gesloten is mag u het dagelijks masseren en insmeren met een crème. Dat maakt het litteken soepeler. Voor het insmeren gebruikt u een vette, verzorgende crème, bij voorkeur uit een tube. Als u last blijft houden van een pijnlijk en/of vastzittend litteken kan een huidtherapeut met speciale massagetechnieken de doorbloeding verbeteren en uw huid weer soepel maken. U heeft hiervoor een verwijzing nodig van de chirurg, verpleegkundig specialist of mammacareverpleegkundige.

Strengvorming aan de binnenzijde van de bovenarm naar de elleboog of pols
Dit wordt veroorzaakt door verharde lymfevaten en voelt aan als een streng onder de huid. Dit kan pijnklachten en bewegingsbeperking van uw arm en schouder veroorzaken. Zo nodig kan een gespecialiseerde fysiotherapeut of huidtherapeut u behandelen. U heeft hiervoor een verwijzing nodig van de chirurg, verpleegkundig specialist of mammacareverpleegkundige.

Zenuwpijn
Bij het uitvoeren van de operatie is het soms onvermijdelijk dat kleine zenuwen rond uw oksel en/of borst worden doorgesneden. Hierdoor kunt u na de operatie in het geopereerde gebied of in de arm aan de geopereerde kant een gevoelloos gebied hebben of juist een zeurende, brandende, schrijnende of stekende pijn. Het is ook mogelijk dat u enige tijd het gevoel heeft dat de weggehaalde borst er nog is. Dit wordt ‘fantoompijn’ genoemd. Meestal verdwijnen deze klachten in de loop van zes maanden vanzelf weer. 

Bewegingsbeperking van de arm
Na een borstoperatie kan de beweeglijkheid van uw arm aan de geopereerde zijde wat minder zijn. U krijgt oefeningen om de kans op blijvende bewegingsbeperking te verkleinen. Meestal kunt u binnen drie maanden na de operatie vrijwel alle bewegingen met uw schouder en arm weer maken.

Belafspraak mammacareverpleegkundige
De mammacareverpleegkundige belt u op de eerstvolgende werkdag na uw ontslag uit het ziekenhuis. Zij vraagt hoe het met u gaat en kan eventuele vragen beantwoorden. Ook geeft u tijdens deze afspraak aan haar door hoeveel vocht er nog uit de drain komt. 
Afspraak bij de chirurg of verpleegkundig specialist
Ongeveer twee weken na ontslag uit het ziekenhuis heeft u een afspraak met de chirurg of de verpleegkundig specialist op de Breast Clinic. Tijdens deze afspraak wordt uw wond gecontroleerd en worden de hechtpleisters verwijderd.
Ook wordt de uitslag van de operatie en het behandeladvies van het mammateam met u besproken. 
Afspraak bij de mammacareverpleegkundige
Na ongeveer vier weken heeft u een nazorggesprek met de mammacare verpleegkundige. U bespreekt samen hoe het met u gaat en of u aanvullende begeleiding wilt hebben. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van de lastmeter. Als u behoefte heeft aan psychosociale begeleiding, dan kan zij een maatschappelijk werker, geestelijk verzorger of psycholoog inschakelen.
Daarnaast controleert de mammacare verpleegkundige uw wond en armfunctie. Verder kunt u alles bespreken wat u wilt en al uw vragen stellen. Bijvoorbeeld over onderwerpen zoals: borstprotheses, beweeglijkheid van uw arm, uw werksituatie, revalidatie, seksualiteit en/of lotgenotencontact. Zo nodig krijgt u een verwijzing naar andere hulpverleners. Een nazorggesprek duurt ongeveer een half uur.

Thuis kunt u paracetamol gebruiken, tenzij de chirurg wat anders voorschrijft. U mag elke zes uur twee tabletten van 500 mg innemen.
Na een aantal dagen kunt u proberen dit af te bouwen. Het is belangrijk om te luisteren naar uw lichaam. Als u pijn voelt, heeft u nog pijnstilling nodig.

Als de pijn nog steeds niet houdbaar voor u is, mag u meestal naast de paracetamol ook elke acht uur één tablet van 400 mg Ibuprofen innemen. Als u nog andere medicijnen gebruikt, overleg dan eerst met uw apotheek of huisarts. De combinatie van ibuprofen met paracetamol mag u maximaal drie dagen gebruiken. Bij aanhoudende pijn of onvoldoende effect van de pijnstilling kunt u bellen met de mammacareverpleegkundige.

Daarnaast kan het hartenkussen de pijn verlichten en de druk van uw arm op de wond verminderen.

De eerste dagen kan er nog wat vocht of bloed uit de wond komen; dit is normaal. Wanneer er geen vocht meer uit de wond komt, hoeft er geen verband meer op. De hechtpleisters mag u niet verwijderen, deze dienen als hechting. Na ongeveer twee weken worden de hechtpleisters op de Breast Clinic verwijderd.

Rondom de wond kan de huid enigszins paars-rood verkleurd zijn. Soms is de huid rondom het litteken wat verhard en verdikt. Zodra de wond verder geneest, wordt dit minder. Het kan zijn dat u rondom de wond minder of geen gevoel heeft. Meestal herstelt dit zich na enige tijd vanzelf. Soms komt het gevoel op bepaalde plaatsen niet meer terug.

In het ziekenhuis heeft u van de verpleegkundige geleerd hoe u (en uw naaste of partner) de drain kunt verzorgen. U heeft hiervoor ook een folder meegekregen. Als het voor u niet mogelijk is om de drain zelf te verzorgen, heeft de verpleegkundige hiervoor de thuiszorg ingeschakeld.

Hieronder leest u in het kort hoe u de drain zelf kunt verzorgen. meer informatie vindt u in de folder "met een drain naar huis na een borstoperatie'

Drainzorgpakketje
U krijgt van de verpleegkundige een drainzorgpakketje mee. Dit is een zakje met artikelen die nodig kunnen zijn om de drain thuis te verzorgen. In het pakketje vindt u opvangzakjes en doorzichtige folie. 

Het verzorgen van de insteekplaats
De plaats waar de drain uw huid in gaat, noemen we de insteekplaats. Deze plek is afgeplakt met een doorzichtige folie. Het is belangrijk dat u de insteekplaats iedere dag inspecteert op roodheid en zwelling. De folie kunt u laten zitten. Als de folie vies is, opkrult of loslaat, kunt u die vervangen. Als u de folie gaat vervangen, was dan eerst uw handen.

Het meten van de drainproductie
De mammacareverpleegkundige belt u iedere werkdag om te vragen hoeveel vocht er uit de drain is gekomen. Om dit goed te meten leegt u elke dag op ongeveer dezelfde tijd het vocht uit de balg in het opvangzakje. Als de balg eerder vol zit, kunt u die ook tussendoor legen.

De balg legen

• Sluit klem 1 en open klem 2.
• Knijp in de vacuüm balg. Het vocht uit de balg komt dan in het opvangzakje terecht. De afvoerslang kan niet geleegd worden.
• Als de balg leeg is, sluit dan klem 2 en open klem 1.
• Zet hierna een streepje met datum op het opvangzakje en lees af hoeveel vocht er bijgekomen is sinds het streepje met de vorige datum.
• Vul de hoeveelheid vocht in op de metingenlijst die u vindt achter in de folder.

Vervangen van het opvangzakje
Het opvangzakje hoeft u alleen te vervangen als het bijna vol is of te zwaar wordt (bij ongeveer 300 ml). De werkwijze is als volgt:

• Was uw handen.
• Draai het opvangzakje los van de balg.
• Draai een nieuw opvangzakje op de balg. Raak hierbij de aansluiting van de balg niet aan met uw handen.
• Het volle opvangzakje kunt u bij het gewone huisafval doen.
  
  
  Wanneer mag de drain eruit?
  Als er 50 ml of minder vocht per 24 uur uit de drain komt, wordt deze verwijderd. Om de kans op infectie zo klein mogelijk te maken, wordt de drain uiterlijk na zeven dagen verwijderd, ongeacht de hoeveelheid vocht dat er nog uit komt. De mammacareverpleegkundige belt u iedere werkdag op. Zij vraagt u hoeveel vocht de drain produceert. Het verwijderen van de drain gebeurt op het spreekuur van de mammacareverpleegkundige.

Bij deze klachten belt u tijdens kantooruren met de mammacareverpleegkundige, tel. (078) 654 14 61. Voor dringende zaken kunt u ‘s avonds, ‘s nachts en in het weekend bellen met de Spoedeisende Hulp, tel. (078) 652 32 10.

• Een nabloeding
• Koorts, hoger dan 38,5ºC
• Roodheid van de wond
• Pus uit de wond
• Extreme pijn
• Wondvocht
• Ongerustheid of twijfel
• De wond wordt plotseling dikker en u krijgt veel pijn.
• De hechting van de drain is los gegaan.
• De huid rondom de drain is rood en gezwollen.
• Er komt pus uit de insteekopening.
• De drain is losgeraakt uit de wond.
• De drain plotseling veel meer vocht produceert dan de dagen ervoor.
• De drain is niet meer vacuüm. De balg is dan bolvorming.
• Als u twijfelt of andere problemen heeft met de drain.
 

• Gebruik de eerste weken geen zeep, deodorant of bodylotion in het wondgebied. Als uw wond goed genezen is, mag dit weer.
• Na een borstoperatie waarbij een directe reconstructie is gedaan, volgt u de adviezen die u van de plastisch chirurg krijgt over het dragen van een BH.
• De wond heeft geen speciale verzorging nodig. Als de wond droog is, hoeft er geen gaas of verband meer op.
• Als de wond helemaal gesloten is mag u beginnen met het masseren en insmeren van uw litteken. Dit mag met een vette, verzorgende crème (bij voorkeur uit een tube). Het litteken wordt hierdoor wat soepeler. Als u bestraald moet worden, overleg dan met de radiotherapeut (bestralingsarts) over de verzorging van de bestraalde huid.
• Neem de tijd om te herstellen. Luister naar uw lichaam!
• Bouw in de loop van de weken na de operatie de belasting van uw arm, schouder en borst rustig op.
• Wacht met autorijden en fietsen tot u voor de eerste controle in het ziekenhuis bent geweest. Meestal kunt u na twee weken weer autorijden en fietsen.
• Overleg tijdens de eerste poliklinische controle wanneer u weer mag sporten.

Gedurende de eerste zes weken gelden nog de volgende regels:

• U mag niet in bad gaan of zwemmen, omdat de wond dan kan gaan verweken.
• Doe niet teveel werk achter elkaar met uw geopereerde arm en schouder, bijvoorbeeld computerwerk en handwerken. U mag deze activiteiten wel doen, maar neem regelmatig een pauze. Dit voorkomt dat u uw arm teveel belast.
• Vermijd zwaar werk en tillen bijvoorbeeld stofzuigen, strijken, ramen zemen. U mag maximaal vijf kilo tillen.
• Laat geen bloeddruk meten, bloedprikken of injecties geven in de arm aan de geopereerde kant.

In het ziekenhuis heeft u (als u dat wilde) een tijdelijke uitwendige prothese meegekregen.
Na ongeveer twee maanden mag u een definitieve uitwendige siliconen borstprothese gaan dragen. Het wondgebied is dan voldoende genezen en de huid is minder gevoelig.

De siliconen prothese lijkt qua zachtheid en gewicht op de natuurlijke borst en neemt de temperatuur van de huid aan. De mammacareverpleegkundige geeft u daarvoor een machtiging en een lijst met adressen van lingerie-speciaalzaken in uw omgeving.

De zorgverzekeraar vergoedt de prothese volledig uit het basispakket. De meeste verzekeraars vergoeden één prothese per twee jaar. Op zorg vanuit de basisverzekering is het eigen risico van toepassing. Hebt u uw eigen risico dit jaar nog niet volledig verbruikt, dan betaalt u dus (een deel van) de kosten voor de borstprothese zelf.

Het is ook mogelijk om een gebreide borstprothese te dragen. Dit is een alternatief voor een uitwendige siliconen borstprothese. Een breiboezem is van 100% katoen en heeft een lichtgewicht vulling. U kunt een gebreide prothese gratis aanvragen. De mammacareverpleegkundige kan u hierover informeren.

U kunt er ook voor kiezen om na een borstamputatie geen prothese te dragen. Er bestaat lingerie en badkleding voor vrouwen die geen prothese willen of kunnen dragen.