Zorgpad
Erectieproblemen
Er is sprake van een erectiestoornis als een man geen erectie krijgt of als er zeer snel weer verslapping optreedt. Veel mannen hebben daar last. Vaak is er wel iets aan te doen.
Aandoening
Een erectiestoornis: oorzaken
Bij een erectiestoornis heeft een man moeite met het krijgen of houden van een erectie. Een erectiestoornis wordt door veel mannen als vervelend ervaren. Niet alleen voor zichzelf, maar ook hebben zij vaak het gevoel hun partner tekort te doen. Het onbezorgde gevoel van vrijen en genieten kan erdoor verdwijnen. Iedere keer dat het weer niet lukt zijn er de teleurstelling en de angst voor een volgende mislukking.
Veel mannen merken dat dergelijke problemen effect hebben op hun zelfvertrouwen en op de relatie met hun partner. Ze hebben daarbij vaak het idee dat ze de enigen zijn met dit probleem. Dit is echter niet het geval. Meer dan vijftig procent van de mannen tussen de veertig en zeventig jaar heeft regelmatig tot altijd problemen om een erectie te krijgen of te houden. Niet alle mannen zoeken hiervoor hulp, vaak uit schaamte en omdat het onderwerp voor vele mannen taboe is.
Oorzaken erectiestoornisEr zijn lichamelijke en psychische oorzaken die kunnen leiden tot een erectiestoornis. Ook een combinatie hiervan kan voorkomen.Lichamelijke oorzaken
- Hart- en vaatziekten: mannen die bekend zijn met hart- en vaatziekten hebben een grote kans op een erectiestoornis door aderverkalking. Hierbij slibben de aanvoerende bloedvaten naar de penis dicht. Verandering in de doorbloeding van de penis kan er toe leiden dat de stijfheid van de penis afneemt. Erectiestoornissen kunnen ook de voorbode zijn van hart- en vaatproblemen. Bij klachten op dit gebied (onder meer kortademigheid, pijn op de borst, achteruitgaande conditie) is het belangrijk dat u dit op korte termijn bespreekt met uw huisarts. Ook is het aan te raden uw bloeddruk en cholesterol te laten controleren via de huisarts.
- Diabetes mellitus (suikerziekte): langer bestaande suikerziekte heeft op termijn een slechte invloed op de zenuwen en bloedvaten. Hierdoor kan het gevoel in de penis afnemen waardoor er een erectiestoornis kan ontstaan.
- Alcohol, roken en drugs en medicijnen: genotsmiddelen kunnen een negatieve invloed op de erectie hebben. Tevens is het bekend dat bepaalde medicijnen slecht voor de erectie zijn, zoals bètablokkers, antidepressiva en middelen voor prostaatverkleining.
- Neurologische oorzaken: voorbeelden van neurologische oorzaken die erectiestoornissen kunnen veroorzaken zijn multiple sclerose en een dwarslaesie.
- Operatie of bestraling: na een operatie of bestraling in verband met darm- of prostaatkanker, komen er meer erectiestoornissen voor.
- Afwijkende anatomie: een afwijkende anatomie van de penis kan zijn een vernauwde voorhuid of een onnatuurlijke kromming van de penis. Dit kan de gemeenschap pijnlijk en onplezierig maken.
- Hormoonafwijkingen: ook hormonale problemen kunnen een verminderde zin in seks veroorzaken. Hormonale afwijkingen kunnen aangeboren zijn of op gevorderde leeftijd ontstaan.
Psychische oorzaken
Vaak is er bij erectieproblemen sprake van een psychische oorzaak. Zorgen, stress of gewoon een druk leven kunnen een grote invloed hebben op de erectie of het in stand houden hiervan. Als het een keer niet gelukt is, kan het zijn dat de volgende keer alle aandacht is gericht op de erectie in plaats van het genot. Hierdoor is er onvoldoende opwinding, zodat de erectie snel verdwijnt of helemaal niet op gang komt.
Mannen kunnen zo in een negatieve spiraal terechtkomen en faalangst ontwikkelen. Ook een emotioneel trauma, depressiviteit en relatieproblemen kunnen factoren voor erectieproblemen zijn.
Onderzoeken
Diagnose stellen
Bespreek uw klachten met uw huisarts of specialist. Als het nodig is kan u doorverwezen worden naar de uroloog.Onderzoek uroloogDe uroloog kan bepalen wat bij u de oorzaak van de erectiestoornis is. De arts zal u in een gesprek specifieke vragen stellen. Hierdoor kunnen al veel lichamelijke oorzaken aangetoond of uitgesloten worden.Om afwijkingen aan de penis of testikels uit te sluiten kan een lichamelijk onderzoek gedaan worden. Ook kan bij u bloed afgenomen worden om te testen op de kans op hart- en vaatziekten, suikerziekte en hormonale afwijkingen. Verder wordt vaak de prostaat onderzocht (rectaal toucher en een echografie).Gespecialiseerd teamAls de uroloog vermoedt dat er mogelijk (ook) psychologische en/of seksuologische factoren een rol kunnen spelen bij de erectiestoornissen, kan u besproken worden in het maandelijkse multidisciplinair overleg (MDO), bestaande uit een specifiek geschoold team met daarin: een gynaecoloog-seksuoloog, een uroloog met seksuologische specialisatie, een klinisch psycholoog-seksuoloog en bekkenfysiotherapeut met aantekening seksuologie.Het doel van het multidisciplinaire overleg is ervoor te zorgen dat de patiënt naar de juiste plek wordt verwezen voor een oplossing van het probleem. Ook wordt in het overleg de voortgang in het behandeltraject besproken en kan dit traject zo nodig worden aangepast.Een specialist kan u verwijzen naar:- De klinisch psycholoog-seksuoloog: Patiënten met seksuologische klachten, die samenhangen met medische factoren, kunnen voor psychologisch-seksuologische aspecten behandeld worden in ons ziekenhuis. Soms wordt er gekozen voor een eenmalige afspraak bij de klinisch psycholoog-seksuoloog voor een zogenoemd ‘indicatiegesprek’, zodat er gericht verwezen kan worden naar een andere zorgverlener.
- De bekkenfysiotherapeut met aantekening seksuologie: Als bij patiënten vermoed wordt dat de klachten veroorzaakt of onderhouden worden door bekkenbodemproblemen, kan de patiënt terecht in ons ziekenhuis. De aantekening in het register seksuologie NVVS verwijst naar de extra scholing die de bekkenfysiotherapeut heeft gehad en staat borg voor kwaliteit.
Behandeling
Verschillende behandelmogelijkheden
Er zijn meerdere behandelingen mogelijk. De arts bespreekt met u wat voor u mogelijk is.
Psychologische of seksuologische hulpBij deze behandeling wordt aandacht besteed aan de mogelijke psychische en relationele oorzaken van de erectieproblemen en de wijze waarop u en uw partner ermee omgaan. Er zijn verschillende vormen: individuele therapie, groepstherapie en parentherapie. Vooral deze laatste vorm waarbij de partner nauw betrokken is bij de behandeling, wordt veel gebruikt.Tijdens de behandeling wordt gezocht naar manieren om het vastgelopen seksuele gedrag te veranderen. Onder begeleiding van een seksuoloog kunt u leren deze vicieuze cirkel te doorbreken, zodat vrijen weer ontspannen en plezierig wordt. In de gesprekken met de seksuoloog wordt ingegaan op hoe u met uw partner communiceert. Ook therapie voor paren heeft vaak een goed effect, eventueel in combinatie met hulpmiddelen.TablettenMeestal wordt gestart met potentiepillen zoals Viagra, Cialis of Levitra. Hoe u deze medicijnen moet gebruiken, leest u in deze folder.VacuümpompDe vacuümpomp is een plastic cilinder die om de penis wordt geschoven en vervolgens vacuüm wordt gezogen. Dit ‘zuigt’ het bloed in de zwellichamen van de penis. Als het elastiekje dat om de cilinder zit rond de basis van de penis wordt geschoven, kan de penis stijf blijven. De vacuümpomp is te koop in seksshops of via de medische industrie (websites, apotheek). De verpleegkundige die u de werkwijze van de pomp uitlegt, kan u hierover adviseren.InjectieEen erectie kan opgewekt worden door de penis in te spuiten met medicijnen die ervoor zorgen dat de bloedvaten zich verwijden en de spieren in de zwellichamen van de penis zich verslappen. Hierdoor stroomt er meer bloed in de zwellichamen waardoor een erectie kan ontstaan.Als bij u medicijnen onvoldoende resultaat geven, kan deze behandeling overwogen worden. De gespecialiseerd verpleegkundige leert u om de injecties klaar te maken en te injecteren. Er wordt gestart met een lage dosering en vervolgens wordt de juiste hoeveelheid bepaald. Dit is niet bij iedereen hetzelfde. Een erectie die meer dan vier uur aanhoudt, kan de normale bloedvoorziening van de penis in gevaar brengen. U moet dan contact opnemen met het ziekenhuis.PenisprotheseDeze operatieve ingreep wordt maar in enkele centra in Nederland uitgevoerd en wordt voorafgegaan door een uitgebreide selectieprocedure. In het Albert Schweitzer ziekenhuis doen we deze ingreep niet. Als u hiervoor in aanmerking komt, verwijzen we u naar een gespecialiseerd centrum.Herstel
Na de behandeling
Vaak is er iets te doen aan een erectiestoornis. Onze artsen zoeken samen met u naar de beste behandeling.
Het effect van tabletten is bij meer dan tachtig procent van de mannen goed. Als ook u een goed effect had, kunt u de volgende keer de tablet doormidden snijden en de helft gebruiken. Vaak geeft namelijk een halve tablet ook al voldoende effect.