Urineverlies

Stressincontinentie wordt ook wel inspanningsincontinentie genoemd. Er is sprake van onwillekeurig urineverlies bij momenten als hoesten, niezen, lachen, bukken, tillen, sporten of bij zodanig bewegen dat de druk in de buik plotseling toeneemt. Stressincontinentie is de meest voorkomende vorm van incontinentie bij vrouwen, maar kan ook bij mannen voorkomen.

Mogelijke oorzaken van stressincontinentie kunnen zijn:

• Een zwakke blaasfunctie (sluitspier die de afvoer van urine uit de blaas reguleert);
• Zwakke of té sterk werkende bekkenbodemspieren;
• Bij vrouwen: verminderde weerstand tegen urinelozing als gevolg van oestrogeentekort (overgang)of lichamelijke veranderingen door één of meerdere bevallingen of een operatie in de onderbuik;
• Bij mannen: verwijdering van de prostaat (radicale prostatectomie) of het bovenste gedeelte van de plasbuis.

Aandrangincontinentie (of: urge-incontinentie) is een dwingende aandrang om urine te lozen, gevolgd door onwillekeurig urineverlies. Normaal kan men urine enige tijd ophouden nadat men voor het eerst voelt dat de blaas vol is. Mensen met aandrangincontinentie hebben meestal te weinig tijd om het toilet te bereiken. Bij vrouwen kan deze aandoening al dan niet voorkomen in combinatie met stressincontinentie, ook wel gemengde urine-incontinentie genoemd.

Mogelijke oorzaken van aandrangincontinentie kunnen zijn:

• Een urineweginfectie; 
• Hyperactiviteit van de blaas; 
• Een belemmering van de urinelozing; 
• Blaasstenen of tumoren; 
• Geneesmiddelen, vooral urinedrijvende middelen.

Overloop-urine-incontinentie is het onwillekeurig lekken van kleine hoeveelheden urine uit een volle blaas. Dit treedt op als de blaas door chronisch vasthouden van urine vergroot en ongevoelig raakt. De druk in de blaas wordt zo hoog dat er kleine hoeveelheden urine wegdruppelen. Bij lichamelijk onderzoek voelt de arts vaak een volle blaas.

Mogelijke oorzaken van overloop-urine-incontinentie zijn:

• De urine kan niet goed afvloeien, meestal door prostaatvergroting of prostaatkanker bij mannen of door een aangeboren vernauwing van de plasbuis bij kinderen;
• Verzwakte blaasspieren;
• Zenuwstoornis;
• Geneesmiddelen.

Voorafgaand aan de onderzoeken heeft u een gesprek met de continentieverpleegkundige. In dit gesprek worden uw klachten, problemen en verwachtingen besproken en krijgt u de gelegenheid al uw vragen te stellen. Zij bespreekt uw klachten met u en de vragenlijsten die u heeft ingevuld.

Afspraken
Daarna heeft u afspraken met de bekkenfysiotherapeut, de uroloog en/of de gynaecoloog. Voor de onderzoeken moet u de kleding van uw onderlichaam en uw schoenen uittrekken. We raden u daarom aan om makkelijke kleding en schoenen te dragen. Ook is het belangrijk om te weten welke medicatie u gebruikt. U kunt van tevoren een actueel medicatieoverzicht opvragen bij uw apotheek en dit meenemen naar uw afspraak in het Bekkenbodemcentrum.

Overleg
Als u bij de verschillende specialisten bent geweest en de benodigde onderzoeken zijn gedaan, wordt u multidisciplinair besproken en naar aanleiding van dit overleg krijgt u een diagnose en worden de behandelmogelijkheden met u besproken. Indien nodig kan de arts u doorverwijzen naar een andere specialist voor aanvullend onderzoek.

Bij de vragenlijst die u heeft ontvangen is aan u gevraagd om een plasdagboek bij te houden. Dit is een formulier waarop u bijhoudt hoeveel u drinkt, hoeveel u plast en wanneer u urine verliest. Het is belangrijk dat u dit plasdagboek tenminste twee dagen bijhoudt. De uroloog bespreekt dit plasdagboek met u.

Zo nodig onderzoeken we uw urine, om te zien of u een blaasontsteking hebt.

Bij deze test plast u op een speciaal toilet. Hiermee kunnen we de kracht van de urinestraal meten. Na het plassen meten we met een echoapparaat hoeveel urine er in de blaas is achtergebleven.

Een cystoscopie is een inwendig onderzoek van uw plasbuis en blaas. Bij dit onderzoek wordt een kijkbuis (cystoscoop) via uw plasbuis naar uw blaas geschoven. De uroloog kan zo uw plasbuis en blaas bekijken. Na dit onderzoek heeft u een volle blaas. Er wordt aan u gevraagd om uit te plassen op een speciaal toilet (plastest of uroflowmetrie). U kunt na het onderzoek een wat branderig gevoel hebben bij het plassen. Door veel te drinken verdwijnt dit gevoel weer snel.

Lees meer over een cystoscopie in deze folder

Bij dit onderzoek worden er slangetjes ingebracht in de blaas en de endeldarm. Als de blaas wordt gevuld met water, meten we de druk in de blaas en de darm. Tijdens het plassen meten we de stroomsnelheid van de urinestraal en de druk in de blaas. Zo onderzoeken we hoe de blaasspier en de sluitspier werken.

Lees meer over een blaasfunctieonderzoek in deze folder

U draagt dan een inlegger of luier voor een vaste periode, bijvoorbeeld 1 uur of 24 uur. Daarna wordt deze gewogen en kunnen we precies meten hoeveel urineverlies u hebt gehad.